Makalelerimizi Okuyun

İİK’nın 82 maddesi haczi caiz olmayan malları ve hakları düzenlemiştir. Bu madde incelendiğinde borçlunun maaşının haczinin caiz olduğu neticesi, kanunun lafzından açık bir şekilde anlaşılmamaktadır. İİK’nın 83. Maddesi ise; kısmen haczi caiz olan kıymetleri düzenlemektedir. Bu maddede borçlunun maaşının da kısmen haczedilebileceğine değinilmektedir.

İİK’nın ilgili maddelerine göre borçlunun maaşının ancak dörtte biri haczedilebilir. Birden fazla haciz var ise hacizler sıraya konulur ve sıraya göre tahsilat sağlanır. Buradaki sırayı, sıra cetveli ile karıştırmamak gerekir. Maaş haczine ilişkin düzenlenen sıra, işverence düzenlenir. Bu sıraya ilişkin icra mahkemesinde şikayette bulunmak mümkündür. Lakin sıra cetveli, satış sonrasına ilişkin icra müdürünce düzenlenir, satış bedelinden tahsil edilen paranın alacaklılara dağıtılması anlamına gelir ve kanunda ayrıca düzenlendiğinden 7 günlük kesinleşme süresine tabidir.

Borçlu kendi isteğiyle, maaşının dörtte birinden fazlasının da haczedilmesini isteyebilir. Bu istek icra müdürünce derhal yerine getirilir.

Borçlunun maaşının haczedilmesi için UYAP avukat portalından, borçlunun çalışma durumunu sorgulamak gerekmektedir. Günümüzde Adalet Bakanlığı’nın yaptığı geliştirmeler neticesinde, alacaklı vekilleri çok kolay bir şekilde maaş haczi sorgusu yapabilmekte ve çıkan sonuca göre matbu talepler ile maaş haczi talebi gönderebilmektedir.

Maaş haczinin tatbiki için öncelikli olarak borçlunun işvereninin icra dosyasına 3. Şahıs/aracı kurum olarak eklenmesi gerekmektedir. Bu eklemenin ardından işverene, alacaklının talebiyle, icra müdürlüğünce ‘’maaş haczi müzekkeresi’’ gönderilir. Bu müzekkereye kanunen, işverenin 7 gün içerisinde cevap vermesi gerekmektedir. Aksi halde işverenin cevap vermediği müzekkere sebebiyle, borçtan sorumluluğu söz konusu olabilecektir.

Uygulamada, işverenin, maaş haczi müzekkeresine cevap vermediği çokça görülmektedir. Özellikle, borçlu işçi, işten ayrıldıysa, işveren bu durumu icra dairesine bildirmemekte, önemsememektedir. Borçlu işçi, işten ayrılmış olsa dahi işverenin bu müzekkereye 7 gün içinde cevap verme, borçlunun işten ayrıldığını ve hangi tarihte ayrıldığını bildirme zorunluluğu bulunmaktadır.

İşveren, maaş haczi müzekkeresine 7 günlük yasal süresi içerisinde cevap vermezse borçtan sorumlu olacaktır. Bu durumda alacaklı, işverenin icra dosyasına borçlu olarak eklenmesini isteyebilir. Bu talebin icra müdürünce kabul edilmesi gerekir. İİK’da, maaş haczi müzekkeresine süresi içinde cevap vermeyen işverene ‘’tekit’’ yazılması gibi bir zorunluluk bulunmamaktadır. Dosyaya borçlu olarak eklenen işveren, borçlunun, maaş haczi müzekkeresi yazıldığı tarihteki maaşının dörtte biri kadar borçtan sorumlu olacaktır. Bu ince detay önemlidir. Dosyaya borçlu olarak eklenen işveren, borcun tamamından değil, yalnızca süresince cevap vermediği tarihte, borçlunun o aylık maaşının dörtte biri kadar borçtan sorumlu tutulacaktır. Müzekkereye cevap vermediği her ay, borçlunun maaşından kesinti yapılıyormuş gibi işverenin sorumluluğu da borçlunun o ayki maaşının dörtte biri kadar devam edecek, katlanarak büyüyecektir.

İİK’nın 355. Maddesi, icra dairesince yapılacak tebliğlerin, yazılacak müzekkerelerin niteliğini, kamu kurumları veya özel ve tüzel kişilerce ne anlama geldiklerini düzenlemektedir. Müzekkereye bir hafta içerisinde cevap verme zorunluluğunun temeli 355. Maddeye dayanmaktadır. Gene İİK’nın 356. Maddesi ise yukarı bahsedilen, süresinde müzekkereye cevap vermeme halinde, işvereninin borçtan sorumluluğunu ve sorumluluk miktarını belirlemektedir. Ayrıca Kanun’un 357. Maddesi de icra dairesi tebliğ ve müzekkerelerine süresinde içerisinde cevap vermeyen kişilerin cezai sorumluluğunu düzenlemekte olup, icra dairesine süresinde cevap vermemenin cezai sorumluluğu olduğunu da unutmamak gerekir.